Διεύρυνση του δικτύου θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών της Ελλάδας για την επίτευξη του στόχου 30% έως το 2024

02
02

Με τη δέσμευση αυτή, η Ελλάδα ανακοίνωσε τη θέσπιση δύο νέων εθνικών θαλάσσιων πάρκων στο Ιόνιο και το Αιγαίο με σκοπό τη διεύρυνση της χωρικής έκτασης του δικτύου θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών  στην Ελλάδα στο 32% των χωρικών υδάτων (από 18,3% που είναι σήμερα). Τα δύο σχεδιαζόμενα νέα εθνικά θαλάσσια πάρκα στηρίζονται σε υφιστάμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000 και επεκτείνουν χωρικά την προστασία τους στο θαλάσσιο περιβάλλον.

Το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο του Ιονίου, σύμφωνα με τη δέσμευση, θα εκτείνεται από βόρεια της Κεφαλονιάς έως νότια των Αντικυθήρων, και αποσκοπεί στην προστασία μέρους της Ελληνικής Τάφρου, και σημαντικών προστατευόμενων θαλάσσιων ειδών, όπως οι φυσητήρες, οι ζιφιοί, τα ζωνοδέλφινα και οι θαλάσσιες χελώνες Caretta caretta, καθώς και σημαντικών θαλάσσιων οικοτόπων όπως η ποσειδωνία και τα φαιοφύκη.

Το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αιγαίου έχει ως βάση τις μικρές βραχονησίδες που βρίσκονται στο νότιο τμήμα του Αιγαίου και οι οποίες αποτελούν περιοχές του δικτύου Natura 2000 και Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά. Η θέσπιση του πάρκου αυτού αποσκοπεί στην προστασία των σημαντικών θαλασσοπουλιών που φιλοξενούνται, αναπαράγονται και βρίσκουν τροφή στις νησίδες και στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή, όπως ο θαλασσοκόρακας, ο αιγαιόγλαρος, ο αρτέμης, ο μύχος, ο μαυροπετρίτης και ο σπιζαετός. Επιπλέον, στην περιοχή φιλοξενούνται προστατευόμενα θαλάσσια είδη, όπως η φώκια Monachus monachus, το κοινό δελφίνι, το ρινοδέλφινο, το ζωνοδέλφινο, ο ζιφιός και ο φυσητήρας.

Για να επιτευχθεί ουσιαστικά ο στόχος 30Χ30, η θεσμοθέτηση των δύο νέων  θαλάσσιων πάρκων θα πρέπει να περιλαμβάνει κατάλληλα μέτρα προστασίας (π.χ. απαγόρευση και ρύθμιση επιβλαβών δραστηριοτήτων) που στηρίζονται στις οικολογικές απαιτήσεις της κάθε περιοχής, καθώς και σχέδιο διαχείρισης, σχέδιο φύλαξης και παρακολούθησης  και επαρκείς πόρους (π.χ. προσωπικό και εξοπλισμό) για διαχειριστικές δράσεις, τη φύλαξη και τη διενέργεια ελέγχων.

Για την περαιτέρω ανάπτυξη της επιστημονικής γνώσης σχετικά με αυτές τις προστατευόμενες περιοχές και για τη λεπτομερή οριοθέτησή τους, προβλέπεται η πραγματοποίηση οικολογικών ερευνών μέσω του προγράμματος “The LIFE MareNatura 2023-2029”.

Προθεσμία:

έως το 2024

Φορέας Υλοποίησης / Δικαιούχος:
Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής
Ποσοστό Υλοποίησης Προθεσμία
2024
ΠΡΟΟΔΟΣ ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΕΝΔΕΙΞΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ: 04.2025
0% 100%
0%
Αρχή Δέσμευσης Τέλος Δέσμευσης
Βήματα για την υλοποίηση*

Τα παρακάτω βήματα στηρίζονται στην προβλεπόμενη στη νομοθεσία διαδικασία για τα Εθνικά Πάρκα (άρθρα 19 και 21 ν. 1650/1986).

01
25%
02
25%
03
25%
04
25%
0% 100%
Βημα 01 Ανάθεση και εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών
Βημα 02 Δημόσια διαβούλευση επί των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών και έγκρισή τους από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Βημα 03 Γνωμοδότηση από την Επιτροπή «Φύση 2000» και πρακτικό επεξεργασίας από το Συμβούλιο της Επικρατείας επί του σχεδίου προεδρικού διατάγματος
Βημα 04 Έκδοση προεδρικού διατάγματος για τη θέσπιση των δύο εθνικών θαλάσσιων πάρκων
* Σημείωση: Όπου δεν είναι σαφές από τη δέσμευση πώς οι αρμόδιοι φορείς θα προχωρήσουν στην υλοποίησή της, έχει γίνει προσπάθεια να ακολουθηθεί η βέλτιστη διαδικασία βάσει της σχετικής νομοθεσίας. Για την αξιολόγηση της προόδου της κάθε δέσμευσης έχουν ληφθεί υπόψιν όλα τα διαθέσιμα δημοσιοποιημένα στοιχεία. Τα βήματα ενδέχεται να εξειδικευτούν περαιτέρω κατόπιν αποσαφήνισης των εν λόγω διαδικασιών από τους αρμόδιους φορείς υλοποίησης.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η προθεσμία για την υλοποίηση της δέσμευσης έως το 2024 έχει παρέλθει, αλλά η διαδικασία για τη θέσπιση των δύο εθνικών θαλάσσιων πάρκων έχει ξεκινήσει και προχωράει σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις στη νομοθεσία. Επί του παρόντος βρισκόμαστε στο πρώτο βήμα και για τα δύο πάρκα: έχει ανατεθεί η εκπόνηση των δύο Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών σε αναδόχους-μελετητές και βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπόνησή τους.

Ωστόσο, σε ό,τι αφορά το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο του Ιονίου, άκρως ανησυχητική είναι η ανακοίνωση του Υπουργείου Περιβάλλοντος για την έναρξη της διαδικασίας παραχώρησης δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε δύο νέες περιοχές («Νότια της Πελοποννήσου» και «Μπλοκ Α2» που βρίσκεται νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου και μάλιστα στο Φρέαρ των Οινουσσών που αποτελεί το βαθύτερο σημείο της Μεσογείου). Η προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού, που περιλαμβάνει και προσδιορισμό των ορίων των θαλάσσιων περιοχών προς παραχώρηση, εγκρίθηκε με απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στις 23 Ιανουαρίου 2024. Η απελευθέρωση ήδη αδειοδοτημένων θαλάσσιων περιοχών για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο Πέλαγος οι οποίες θα ενταχθούν στην έκταση του νέου θαλάσσιου πάρκου και θα καταστήσουν το Πάρκο «συνεχές» σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αντιστάθμισμα για την παραχώρηση νέων οικοπέδων προς έρευνα και εκμετάλλευση τα οποία θα είναι όμορα στο Πάρκο. Η έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων αποτελούν άκρως επιβαρυντικές δραστηριότητες όλως ασύμβατες με τη θέσπιση των θαλάσσιων πάρκων και με κάθε έννοια προστασίας ευαίσθητων και σημαντικών ειδών και οικοτόπων σε μια περιοχή με υψηλή οικολογική αξία όπως είναι η Ελληνική Τάφρος.

ΕΝΔΕΙΞΗ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ
ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ
Share
Share
Επισκόπηση απορρήτου

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies για να σας παρέχουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία χρήστη. Οι πληροφορίες των cookies αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησής σας και εκτελούν λειτουργίες όπως η αναγνώρισή σας όταν επιστρέφετε στον ιστότοπό μας και βοηθώντας την ομάδα μας να καταλάβει ποια τμήματα του ιστότοπου μας θεωρείτε πιο ενδιαφέροντα και χρήσιμα.